Odwołania względne i bezwzględne w MS Excel – czym są?
Jeden z najczęstszych błędów początkujących użytkowników Excela to niezrozumienie, jak działają różne typy odwołań w formułach. Kiedy kopiujemy lub przeciągamy formułę do innych komórek, Excel automatycznie dostosowuje adresy komórek – czasem chcemy tego efektu, a czasem nie.
Czym są odwołania względne w Excelu?
Odwołanie względne (np. A1, B5, C10) to domyślny sposób, w jaki Excel odnosi się do komórek. Podczas kopiowania formuły z takim odwołaniem, adres komórki zmienia się względem nowej pozycji.
Przykład odwołania względnego
- Załóżmy, że w komórce D5 masz formułę =B5*C5
- Gdy skopiujesz tę formułę do komórki D6, automatycznie zmieni się na =B6*C6
- Jeśli skopiujesz ją do E5, zmieni się na =C5*D5
Excel interpretuje to jako: „pomnóż wartość z komórki dwie kolumny w lewo przez wartość z komórki jedną kolumnę w lewo” – zachowując relatywną pozycję.
Czym są odwołania bezwzględne w Excelu?
Odwołanie bezwzględne (np. $A$1, $B$5) to sposób „zamrożenia” adresu komórki, aby nie zmieniał się podczas kopiowania. Znak dolara ($) przed literą kolumny lub numerem wiersza oznacza, że ta część adresu pozostanie niezmieniona.
Przykład odwołania bezwzględnego:
- Masz stawkę VAT w komórce A1 (23%)
- W komórce C5 tworzysz formułę =B5*$A$1 do obliczenia podatku
- Gdy skopiujesz tę formułę do komórki C6, zmieni się na =B6*$A$1
- Jeśli skopiujesz ją do D5, zmieni się na =C5*$A$1
Część $A$1 pozostaje zawsze taka sama, niezależnie gdzie skopiujesz formułę.
Czym są odwołania mieszane w Excelu?
Odwołania mieszane (np. $A1 lub A$1) blokują tylko jedną część adresu:
- $A1 – kolumna A jest zablokowana, ale numer wiersza może się zmieniać
- A$1 – numer wiersza 1 jest zablokowany, ale litera kolumny może się zmieniać
Praktyczny przykład użycia wszystkich typów odwołań:
Wyobraź sobie tabelę mnożenia:
- W A1 wpisujesz formułę =$A1*A$1
- W A1 będzie to =$A1*A$1, czyli 1*1=1
- Po skopiowaniu do B2 stanie się =$A2*B$1, czyli wartość z pierwszej kolumny w drugim wierszu × wartość z drugiego wiersza w pierwszej kolumnie
Jak łatwo przełączać typy odwołań?
Podczas edycji formuły, zaznacz adres komórki i naciśnij klawisz F4, aby cyklicznie przełączać między wszystkimi typami odwołań:
- A1 → $A$1 (pełne bezwzględne)
- $A$1 → A$1 (tylko wiersz bezwzględny)
- A$1 → $A1 (tylko kolumna bezwzględna)
- $A1 → A1 (z powrotem do względnego)
Praktyczna wskazówka od trenera T-Matic
Zadaj sobie pytanie: Czy chcę, aby ta wartość/komórka odniesienia pozostała taka sama, gdy skopiuję formułę w inne miejsce? Jeśli tak – użyj odwołania bezwzględnego ($). Jeśli nie – zostaw odwołanie względne.
Najczęstsze zastosowania odwołań bezwzględnych:
-
Odniesienia do stałych wartości (stawki podatkowe, kursy walut).
- Odniesienia do komórek zawierających parametry obliczeń.
- Tworzenie tabel przestawnych i tabel referencyjnych.
- Formuły tablicowe obejmujące stałe zakresy danych.
Opanowanie różnych typów odwołań to jeden z fundamentalnych kroków, który zamienia początkującego użytkownika Excela w zaawansowanego.
A jeśli potrzebujesz pomocy w nauce programu Microsoft Excel, zapraszamy na szkolenie!
Subskrybuj nasz newsletter, abya być na bieżąco!
INFO
FIRMA
Copyright © 2025 T-Matic Grupa Computer Plus Sp. z o.o.
Wszelkie prawa zastrzeżone.